وسواس

ویژگی وسواس، درضعف مقاومتی است که فرد در مقابل تجسمی که بانیروی وادار کننده بر او تحمیل می شود از خود نشان می دهد. اساس کار این است که در دل فرد مبارزه ای که همواره از سرگرفته می شود استقرار می باید،مبارزه بین آن چیزی که وی به منزله یک نیروی مزاحم در خود می بیند و آنچه به عنوان اراده خود حس می کند. این مبارزه از ماهیت تجسمی برمی خیزد که شخصیت، به گونه ای که برخود جلوه گر میشود، آن را پذیرش ناپذیر و غیر قابل اغماض می داند. این تضاد درونی در فرد وسواس یعنی فردی که توسط قسمتی ازوجود خود محاصره شده، در پهنه یک دلهره شدید به ظهورمی رسد.

این تصورات می تواند به دو صورت جلوه گر شود.

ممکن است به شکل افکار ساده ای باشند:از قبیل آرزوی مرگ یکی از نزدیکان، شک نسبت به وجود خدا در فرد مومن، تصور وجودی عزیز و قابل احترام در موقعیت خواری و .... . یعنی تمام تجسم هایی که فرد آنها را از خود می راند و از طرح آنها مشمئز می شود. به این حالات نام وسواس می دهند.

اما ممکن است صحبت از دلهره زدایی باشد یعنی فکرعملی که فرد ممکن است انجام دهد ولی اجرای آن مورد تایید او نیست، مثل برهنه شدن در ملاء عام، گفتن کلمات رکیک، یا نوشتن آنها، دشنام دادن به فردی قابل احترام، تجاوز به [عنف]و ... .

.... گروه سومی ازفعالیت های دلهره زا وجود دارد. این فعالیت ها علیرغم مقاومت علیه آنها خود را بر فرد تحمیل میکنند. و ازاین زاویه است که مثلا از اعمال قالبی متمایز می شوند، اما دیگر به تجسمی وابسته نیستند. بلکه مستقلا وجود دارند. گاهی فرد یقین می کند که اگرفلان رفتار را انجام ندهد بلایی بر اویا نزدیکان او نازل می شود. از قبیل است شمارش مکرر نقش های کاغذ دیواری،اتومبیل هایی که ردمی شوند، واررسی درست قرار دادن قدم های خود در جای معین یا انجام محاسبات عددی بی پایان، بیان گفته هایی به صورت ورد و دعا، دقت فراوان درقرار دان اشیای معمولی با بی نظمی ثایت و دقیق.  

منبع: بیماریهای روانی، ژ،کراز.ترجمه دادستان،پ و منصور، م. انتشارات دریا